Omgang & gezag, onderhoudsrecht in tijden van pandemie

De pandemie van het coronavirus heeft een grote invloed op ons sociale leven en ook interpersoonlijke relaties die door het familierecht worden geregeld, worden beïnvloed.

Voor die families waarvan de relaties met elkaar geregeld worden door gerechtelijke beslissingen of buitengerechtelijke overeenkomsten, kan dit betekenen dat gepaste en evenwichtige oplossingen uit het verleden niet langer volledig haalbaar zijn. Parameters die de oorzaak waren van een bepaalde regeling kunnen fundamenteel en abrupt veranderd zijn.

Of het nu gaat om de familierechtelijke aspecten van de gevolgen van echtscheiding, ouderlijk gezag of onderhoudsverplichtingen tussen familieleden in een rechte lijn: veranderde omstandigheden vragen om korte, passende en doelgerichte actie.

In het geval van het omgangsrecht tussen een ouder en kinderen kan dit bijvoorbeeld betekenen dat routes die tot voor kort als ongevaarlijk werden beschouwd en zonder problemen met het openbaar vervoer konden worden afgelegd, niet langer toegankelijk zijn. Overdrachtsregelingen, zoals het ophalen van een kind van school of dagopvang door de ouder met ouderlijk gezag, zijn plotseling niet meer haalbaar door de geldende algemene besluiten. Reeds bestaande ziekten of andere risicofactoren, zoals die van grootouders of verzorgers die betrokken zijn bij de zorg voor het kind, kunnen afspraken in gevaar brengen die voorheen evenwichtig waren en rekening hielden met de belangen van alle betrokken partijen.

Zelfs bij terugkerende maandelijkse onderhoudsbetalingen kan het nodig zijn om de betalingsbedragen op zeer korte termijn aan te passen.

In het algemeen geldt voor aanpassingen als gevolg van gewijzigde omstandigheden de eis, die altijd is herhaald door de XII. Civiele Senaat van het Federale Hof van Justitie, dat bevoegd is voor familiezaken, is om concreet te kijken naar de omstandigheden van het individuele geval. Een algemene, schematische benadering is verboden. Veeleer moeten de individuele, zeer bijzondere kenmerken van de respectieve familieconstellatie expliciet worden uitgewerkt.

Hetzelfde geldt echter voor alle wijzigingen: Als je familierelatie wordt geregeld door een uitvoerbaar rechterlijk bevel of een uitvoerbare notariële overeenkomst, dan is er een wederzijdse overeenkomst met de andere partij nodig om deze te wijzigen. Als er geen overeenkomst is, kan alleen een rechtbank deze afspraken opschorten of wijzigen.

In het geval van onderhoudsverplichtingen willen we er bij wijze van zuiver voorzorgsmaatregel op wijzen dat de ongeoorloofde opschorting van getitelde alimentatiebetalingen in het ergste geval strafrechtelijke gevolgen kan hebben. In het geval van omgangsregelingen kunnen ook handhavingsmaatregelen en strafrechtelijke procedures worden gestart als ouders bestaande omgangsregelingen opzettelijk negeren.

Op alle gebieden van het familierecht voorziet de wet in regels die het mogelijk maken om gemaakte afspraken of rechterlijke beslissingen met terugwerkende kracht te herzien vanwege gewijzigde omstandigheden. Deze moeten echter aan de rechtbank worden voorgelegd volgens de daarvoor bestemde procedures. Een wijziging van de rechterlijke beslissing of buitengerechtelijke overeenkomst tegen de wil van een bevoegde partij is over het algemeen niet toegestaan.

Neem contact met ons op zodat we de bestaande regelgeving en juridische relaties kunnen bekijken en samen met u passende oplossingen kunnen ontwikkelen voor uw specifieke individuele geval in het licht van de gewijzigde omstandigheden.

We geven momenteel graag telefonisch advies.

Dr. Judith Krämer
Advocaat en gespecialiseerd in familierecht

nl_NLNederlands